‘Toen ik een andere manier van leven wilde, voelde het alsof ik geen keuze had: of ik moet het nu doen, of ik blijf ongelukkig. Mijn advies als je op dat punt staat: wees een tijdje ongelukkig. Zo weet je wat je niet wil en dat je het anders wil. Ga dan de dingen doen waardoor je je goed voelt – dan komt de rest naar je toe.’ Dit advies geeft Rowin Snijder alias Le Compostier mij eind 2017 op een filmavond van het Green Living Lab.
We kijken ‘Groen Goud’, de indrukwekkende documentaire over cameraman en ecoloog John D. Liu en zijn succesvolle missie om woestijnen te vergroenen en diversiteit te herstellen. In de pauze vertelt Rowin ons over zijn eigen lokale initiatief om steden te verduurzamen. Als Le Compostier krijgt hij stadsbewoners aan het composteren met zijn zelfgebouwde wormenhotels. Tussen de thee en popcorn door leg ik hem uit dat ik mij zelf op een keerpunt bevind en hoe zijn project mij raakt. Bij zijn advies om te gaan doen waar ik zin in heb, begin ik te stralen.
Een paar maanden later weet ik wat ik het liefste wil doen: een boek maken over pioniers die bijdragen aan een groenere wereld door hun hart te volgen. Natuurlijk vraag ik Rowin als eerste kandidaat voor een interview! In deze blog een beknopte preview: hoe hij besluit een andere richting in te slaan, kennis maakt met wormen en een succesvol buurtcomposteur wordt.
Op zoek naar één paraplu
‘Het is niet zo dat ik op een dag besloot: en nu ga ik wormenhotels bouwen. Het begon met het maken van de keuze: ik wil het anders en ga kijken waar het kan. Ik wilde iets vinden waarbij ik mijn kwaliteiten, ervaring en wat ik leuk vond, onder één paraplu kon brengen. Ik ben volledig autodidact. Alles wat ik als werk heb gedaan in mijn leven, heb ik mijzelf aangeleerd, van leem stuken tot yogales geven. Na een jaartje Rietveld Academie ben ik meubels gaan maken en interieurs gaan bouwen, afgewisseld met werk op beurzen.
Op een gegeven moment voelde ik onvrede om aan iets te bouwen dat na een of twee dagen weer wordt afgebroken en weggegooid. Dat voelde een beetje leeg. Er kwamen verschillende dingen bij elkaar voor ik de stap durfde nemen om uit te kijken naar een andere richting. Op een gegeven moment kreeg ik met mijn hele gezin een ongeluk. Door een wonder raakte niemand gewond, maar ik realiseerde me: ‘ik had nu dood kunnen zijn’. Mijn huwelijk ging niet goed en viel om. Dat was het punt waarop ik besloot: ik wil nu iets doen waar ik echt blij van word. En ik voelde sterk: met wat ik doe wil ik iets teruggeven. Niet per se om de wereld te redden, maar wel iets dat helpt om te herstellen.
Speciale wormen
‘Mijn belangstelling voor composteren ontstond, toen ik een huis kreeg in Diemen met een betegelde tuin. Die wilde ik omtoveren in een groene tuin met biologische aarde, dat bleek een kostbare zaak. Ik besloot om gewone aarde te kopen en deze zelf met compost te verrijken.
Composteren met wormen vond ik interessant, omdat het weinig ruimte in beslag neemt. Via een online filmpje leerde ik hoe je dat doet: je boort een paar gaatjes in gestapelde bakken en je kan beginnen. ‘Gewoon wormen uit de tuin gebruiken’ zoals mensen altijd vragen, dat heb ik ook geprobeerd en werkt dus niet! Ik ontdekte dat je een speciaal soort wormen nodig hebt en haalde die op bij een buurtmoestuin. Zo ben ik begonnen, puur om mijn eigen afval te kunnen composteren, niet vanuit het idee ‘ik moet dit als werk gaan doen’.
Maak het hip
Mijn doel was vervolgens om composteren toegankelijk te maken: het moet er leuker uitzien, het moet makkelijker en het moet gewoon een beetje hip worden. Door koplopers aan te spreken, kan het van daaruit mainstream worden. Ook wilde ik een link maken met city farming, omdat ik geloof dat voedselverbouwing in de stad steeds belangrijker gaat worden. Dan is het heel logisch dat je ook in de stad compost gaat maken. Wormcompostering in een goede container ondervangt het aantrekken van ongedierte, stank en de beperkingen in ruimte. Dan moet het er ook nog een beetje aantrekkelijk uitzien – daarom maakte ik een ontwerp met een tuintje er bovenop, dan heb je gelijk groen in de stad.
Tips voor pioniers
Eerst moet je je goed voelen, niet andersom. Bedenk niet met je hoofd wat je wil doen, maar voel echt waar je zin in hebt. En soms vraagt dat een beetje durf. Geen geld op je rekening hebben, eigenlijk moeten werken, en dan gewoon een week op de bank gaan liggen. Dan hoef je niet depressief te zijn. Maar dips en het niet weten – daar ga je wel door heen.
Misschien ben jij geen John Liu of een wormenhotel bouwer, maar ook jij kan iets doen om ecosystemen te verbeteren. Om jouw bijdrage te vinden begin je gewoon te lopen, uit de ene stap volgt de andere. Je zal fouten maken, feedback krijgen van mensen die jouw stappen wel of niet waarderen, je plan bijstellen, en zo je weg vinden.’

Zelf aan de slag met wormcomposteren?
Le Compostier geeft regelmatig workshops.
Een impressie kun je lezen in mijn blog Recept voor zwart goud
Rowin deelt nu zijn bouwtekening om zelf zo’n mooi houten wormenhotel te kunnen maken. Je kunt de handleiding bestellen via zijn website.
Boek ‘Naar de Aarde’
Rowin alias Compostier had nog veel meer te vertellen! Zijn volledige verhaal vind je in mijn boek Naar de Aarde. Hoe word ik een groene pionier?
Leuk verhaal, Laura! Wij hebben ook een compostbak in de tuin. Misschien wil je daar straks ook eens naar kijken!
LikeLike
Leuk om te weten!
LikeLike
Het gaat heel goed met je zoektocht., Laura Ga zo door.
Theresa
LikeLike
Dank voor je steun!
LikeLike
Ha Laura,
Komplimenten voor je nieuwe blog over Le Compostier!! Echt prachtig. Volgens mij volg je nu ook het spoor van de Zwarte Maan in je horoskoop. Een heel belangrijk spiritueel punt. Bij jou staat de planeer Jupiter ernaast, een konjunktie. Het heeft te maken dat je je blijdschap weer terug mag krijgen, ben je in het verleden kwijt geraakt. Alleen, ja, dat geld! Mooi als je er een boek van kunt maken. Wie weet verdient dat.
Lieve groet, Ger-Ida
LikeLike
Ik voel me steeds blijer worden, dus dat klopt! Zondag had ik een interview dat ging over andere manieren van met geld omgaan, veel nieuwe inzichten.
LikeGeliked door 1 persoon
Laura, Leuk artikel, en dat boek is een mooi goal. Hoe voeg je compost toe als je een tuin op je compostbak hebt? Kan de bovenkant er af misschien?(De winterkou is hier ook een probleem) Success & Love,Bram
Sent from Yahoo Mail for iPhone
LikeGeliked door 1 persoon
De bovenkant kan er af! Goed punt van de kou, ik heb mijn wormen binnen staan, maar hoe dat met een grote bak gaat?
LikeGeliked door 1 persoon
Hoi Bram! Het tuintje is ook meteen de ingang naar de compost-kamer in het wormenhotel. Door de tuin weg te schuiven kun je het GFT-afval makkelijk inbrengen. De compost wordt aan de onderkant geoogst en zo worden de wormen (en andere organismen) niet gestoord in het wormenhotel.
In het wormenhotel wordt het niet snel koud. Het is goed geisoleerd en de activiteit van de compost-organismen zorgt ook voor een beetje warmte.
Kom een keertje langs! Dan laat ik je zien hoe het werkt.
Groet, Rowin.
LikeGeliked door 1 persoon
[…] Aarde geven allerlei tips. ‘Gooi het in de lucht en wacht tot het ergens landt’, zegt Rowin Snijder. ‘Volg je vonk’, adviseert Arita Baaijens. Een mooi cadeau in december voor inspiratie […]
LikeLike